Verschillende vormen eczeem in het gezicht
De locatie, kleur en het gevoel van de huid bepalen mede welke vorm van eczeem er sprake is. Hieronder vindt u een schematische weergave van de verschillende soorten eczeem in het gezicht. In de tabel zijn een aantal verschillende vormen van eczeem naast elkaar gezet. Ook is een belangrijke diagnose die kan lijken op eczeem, genaamd wondroos’ erbij gezet om u te helpen bij de juiste diagnose.
Tevens is met verdere tekst en informatie daaronder geprobeerd om voor u een overzicht te maken welke diagnose het beste bij u past.
| Constitutioneel eczeem | Irritatief eczeem | Contact allergisch eczeem | Wondrood (erysipelas) | Seborroïsch eczeem | |
|---|---|---|---|---|---|
| Leeftijd | Jonge leeftijd, baby | Met name oudere leeftijd, kan op alle leeftijden ontstaan | Ineens eczeem, volwassen leeftijd | Met name oudere leeftijd, kan op alle leeftijden ontstaan | Vanaf 12 jaar, bij toename talgproductie |
| Atopie; hooikoorts/astma | Meestal ook klachten van hooikoorts en/of astma | Niet altijd | Niet altijd | Heeft hier geen relatie mee | Heeft hier geen relatie mee |
| Welke klachten | Jeuk met krabeffecten | Droge jeukende soms branderige huid | Branderig gevoel en jeuk | Warm aanvoelend | Milde jeuk |
| Hoe ziet het eruit | Vaak onscherp begrensde rood-schilferende plekken
Atopisch uiterlijk; hyperlineairiteit van de handpalmen, Danie Morgan plooien | Zeer droge huid met veel schilfering, vergroving van de huidlijnen en soms krabeffecten en kloofjes. Vaak licht roze –rood van kleur. | Matig tot vrij scherp begrensde eczeem plekken, vuurrood | Vaak met name eenzijdige (of lokale) zwelling van het gezicht. Voelt warm aan. Vaak vuurrode kleur In de huid kleine port d’entree zichtbaar. Let op: was er pijn al minimaal 1 dag voordat er huidafwijkingen waren en/of zijn er blaasjes, denk aan herpesinfectie! | Oranjerode vette schilfering |
| Oorzaak | Erfelijke aanleg | Overmatige hygiene | Contact met allergeen waar u allergisch voor bent Klik hier voor meer informatie (doorlinken naar kopje ‘waarom wordt je ineens allergisch’ op contactallergie.nl | Bacterie die via kleine opening van de huid naar binnen dringt en een ontsteking veroorzaakt | Gist die bij iedereen op de hoofdhuid aanwezig is. Afhankelijk van de samenstelling van uw huid (vetgehalte) en seizoensomstandigheden kan deze gist zich vermenigvuldigen en klachten geven |
| Locaties | Bij kinderen: Elleboogplooien, knieholtes Bij volwassen: Gezicht | Handen zijn het meest aangedaan. Bij veel douchen kan hele huid droog aanvoelen. Andere veel voorkomende locatie zijn de oogleden (klik hier voor keuzehulp eczeem rondom de ogen) | Vooral rondom ogen, lippen, hals waar de huid dun is. | Vaak gezicht | Neus-, lippenplooi, wenkbrauwen en hoofdhuid |
| Therapie | Goede reactie op eczeem therapie | Goede reactie op minder watercontact en goede huidverzorging Huidzorg bij handeczeem Huidzorg bij de droge huid Let op: 2x link | Reageert steeds slechter of niet goed op eczeem therapie | Antibiotica Bij herpes: antivirale therapie | Goede reactie op gist/eczeem therapie |
Constitutioneel eczeem, ook wel atopisch eczeem is de meest voorkomende vorm van eczeem. Het begint vaak op baby/kinderleeftijd en heet dan dauwworm. Het is een combinatie van een erfelijke aanleg voor eczeem en irritatie van de huid door verschillende invloeden van buitenaf. Atopisch eczeem is onderdeel van het atopisch syndroom. Dit betekent dat deze patiënten ook vaak astma en hooikoorts hebben. Patiënten met eczeem hebben ook een iets verhoogde kans op het ontwikkelen van voedselallergie. Eczeem zelf wordt zelden veroorzaakt door een voedselallergie. Typische locaties van atopisch eczeem zijn het gezicht, m.n. rondom de ogen, elleboogplooien en knieholtes.
Contact allergisch eczeem: Dit eczeem ontstaat als gevolg van een allergische reactie tegen een specifieke stof van buitenaf. Dit wordt veroorzaakt doordat u allergisch bent geworden voor een bepaalde stof. Zo kan het zijn dat u nooit huidklachten heeft gehad en nu op eens fors eczeem of jeuk heeft. Ook kan het zijn dat uw bekende eczeem veel actiever is, maar ondanks therapie moeilijk rustig te krijgen is.
Seborroisch eczeem: Dit is een huidaandoening met oranje-rode wasachtige / vette schilfering, vooral in het gezicht en op het behaarde hoofd. De gist Pityrosporum ovale (ook genaamd: malassezia furfur) die van nature bij iedereen op de hoofdhuid aanwezig is, speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van seborrhoisch eczeem. Op de behaarde huid geeft seborrhoïsch eczeem soms jeuk, roodheid en schilfering. Het eczeem komt daarnaast vooral voor bij de wenkbrauwen, de plooien naast de neus en in- en achter de oren.
Clownseczeem (periorale dermatitis) is een ontsteking van de huid rondom de mond en naast de ogen, met kleine puskopjes en/of rode bultjes. Deze huidaandoening treedt vaak op:
- Bij het gebruik van vette cosmetica
- Bij het gebruik van corticosteroïden in het gelaat: als steroïden langer dan 2 weken gebruikt worden in het gezicht, kan er een ‘rebound fenomeen’ ontstaan. Er ontstaan dan na het stoppen van de zalf rode bultjes. De patiënt denkt: “de huiduitslag komt terug dus ik moet nog meer zalf smeren”. Echter hoe langer de zalf gesmeerd wordt, hoe erger de huiduitslag wordt. Advies: stop met de hormoonzalf. Geef doxycycline of minocycline voor 2 weken, soms bij lang gebruik voor 6 weken om ‘rebound fenomeen’ tegen te gaan. Daarna zal de huiduitslag vaak wegblijven.
- Deze vorm van eczeem kan ook veroorzaakt worden door een allergische reactie voor verzoringsproducten. Zie voor meer informatie contactallergisch eczeem.
Pityriasis alba: Bij Pityriasis alba is de ontsteking in de huid zeer subtiel aanwezig. De ontsteking is vrijwel niet zichtbaar, maar kan wel leiden tot een lichte ontkleuring van de huid. Het wordt vooral gezien bij kinderen. Zie voor behandeladviezen zelfzorgadviezen bij constitutioneel eczeem.
Mondhoekeczeem (perlèche) wordt vaak veroorzaakt door een van onderstaande drie factoren:
- Irritatie-eczeem door speeksel: Eiwitten in speeksel irriteren de huid en zorgen voor een eczeem reactie. Zorg voor een goede barrière tussen speeksel en huid en behandel zo nodig met een klasse 1 of 2 steroid bij klachten.
- Schimmelinfectie: Neem eventueel een kweek af. Na 3 weken behandelen is de schimmelinfectie voldoende behandeld. In een eczeem huid is de huidbarriere doorbroken en kan altijd weer opnieuw een schimmelinfectie ontstaan. Bewijs dit dan altijd met een kweek.
- Als uiting van een contactallergie voor mondzorgproducten, met name tandpasta. Het eczeem verspreidt zich doorgaans niet verder dan ongeveer 1 cm van de mondhoek. Zie voor meer informatie contactallergisch eczeem.
Contact allergisch eczeem: Dit eczeem ontstaat als gevolg van een allergische reactie tegen een specifieke stof van buitenaf. Dit wordt veroorzaakt doordat u allergisch bent geworden voor een bepaalde stof. Zo kan het zijn dat u nooit huidklachten heeft gehad en nu op eens fors eczeem of jeuk heeft. Ook kan het zijn dat uw bekende eczeem veel actiever is, maar ondanks therapie moeilijk rustig te krijgen is.
Seborroisch eczeem: Dit is een huidaandoening met oranje-rode wasachtige / vette schilfering, vooral in het gezicht en op het behaarde hoofd. De gist Pityrosporum ovale (ook genaamd: malassezia furfur) die van nature bij iedereen op de hoofdhuid aanwezig is, speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van seborrhoisch eczeem. Op de behaarde huid geeft seborrhoïsch eczeem soms jeuk, roodheid en schilfering. Het eczeem komt daarnaast vooral voor bij de wenkbrauwen, de plooien naast de neus en in- en achter de oren.
Clownseczeem (periorale dermatitis) is een ontsteking van de huid rondom de mond en naast de ogen, met kleine puskopjes en/of rode bultjes. Deze huidaandoening treedt vaak op:
- Bij het gebruik van vette cosmetica
- Bij het gebruik van corticosteroïden in het gelaat: als steroïden langer dan 2 weken gebruikt worden in het gezicht, kan er een ‘rebound fenomeen’ ontstaan. Er ontstaan dan na het stoppen van de zalf rode bultjes. De patiënt denkt: “de huiduitslag komt terug dus ik moet nog meer zalf smeren”. Echter hoe langer de zalf gesmeerd wordt, hoe erger de huiduitslag wordt. Advies: stop met de hormoonzalf. Geef doxycycline of minocycline voor 2 weken, soms bij lang gebruik voor 6 weken om ‘rebound fenomeen’ tegen te gaan. Daarna zal de huiduitslag vaak wegblijven.
- Deze vorm van eczeem kan ook veroorzaakt worden door een allergische reactie voor verzoringsproducten. Zie voor meer informatie contactallergisch eczeem.
Pityriasis alba: Bij Pityriasis alba is de ontsteking in de huid zeer subtiel aanwezig. De ontsteking is vrijwel niet zichtbaar, maar kan wel leiden tot een lichte ontkleuring van de huid. Het wordt vooral gezien bij kinderen. Zie voor behandeladviezen zelfzorgadviezen bij constitutioneel eczeem.
Mondhoekeczeem (perlèche) wordt vaak veroorzaakt door een van onderstaande drie factoren:
- Irritatie-eczeem door speeksel: Eiwitten in speeksel irriteren de huid en zorgen voor een eczeem reactie. Zorg voor een goede barrière tussen speeksel en huid en behandel zo nodig met een klasse 1 of 2 steroid bij klachten.
- Schimmelinfectie: Neem eventueel een kweek af. Na 3 weken behandelen is de schimmelinfectie voldoende behandeld. In een eczeem huid is de huidbarriere doorbroken en kan altijd weer opnieuw een schimmelinfectie ontstaan. Bewijs dit dan altijd met een kweek.
- Als uiting van een contactallergie voor mondzorgproducten, met name tandpasta. Het eczeem verspreidt zich doorgaans niet verder dan ongeveer 1 cm van de mondhoek. Zie voor meer informatie contactallergisch eczeem.
